فیزیکدان ایرانی در دنیای علم جنجال به پا کرد

استاد ایرانی دانشگاه هاروارد معتقد است در صورتی که آزمایش برخورد دهنده بزرگ هادرون با موفقیت صورت نگیرد و نتواند بوزون هیگز را بیابد علم برای همیشه در بیابانی تاریک و هولناک باقی خواهد ماند و باید برای شکست در چنین آزمایش بزرگی آمادگی کافی را داشت.

شهریار افشار استاد سابق دانشگاه هاروارد می گوید عدم موفقیت برخورد دهنده بزرگ هادرون در یافتن ذرات بنیادین سازنده جهان هستی می تواند نظریات علمی کنونی در رابطه با اساس جهان هستی را در حالی متزلزل سازد که گزینه دیگری برای جایگزین کردن آن وجود ندارد.

این فیزیکدان ایرانی که تا کنون توانسته است با استفاده از آزمایشی به نام «آزمایش افشار» در نظریه کوانتوم رخنه ای کشف کند، معتقد است تا زمانی که جامعه علمی تفکر درباره برنامه جایگزین را آغاز نکند، شکست در این آزمایش می تواند منجر به هرج و مرج و اغتشاشات علمی شود.

به گفته وی شکست آزمایش برخورد دهنده بزرگ هادرون می تواند بیش از صدها سال نظریه پردازی فیزیکی و علمی را در کنار یکی از اصلی ترین پایه های تفکر علمی جهان یعنی مدل استاندارد – نظریه ای کلی که شرح می دهد ذرات چگونه در کنار یکدیگر قرار گرفته و ماده را به وجود می آورند – زیر سئوال ببرد.

افشار می گوید: از دیگر پیامدهای این عدم موفقیت بروز جدال و کشمکش میان دانشمندان مختلف و از دست رفتن کامل اعتماد در میان جامعه و افرادی است که پول مالیات آنها صرف ساخت این آزمایشگاه بزرگ شده است. افشار که در حال حاضر استاد تحقیقات دانشگاه نیوجرسی به شمار می رود معتقد است در حال حاضر همه در حالت شادی به سر می برند و با هیجان در انتظار آغاز تحولی بزرگ هستند اما در صورتی که این اتفاق رخ ندهد جنگی میان فیزیکدانان در خواهد گرفت، کابوسی بزرگ که می تواند علم را در بیابانی تاریک به جا بگذارد.

به گفته وی به همین دلیل باید برنامه جایگزینی احتمالی برای چنین روزی در نظر گرفته شود و قبل از بروز چنین حادثه ای باید متخصصان گرد هم آمده و برنامه های لازم را طرح ریزی کنند. پروفسور افشار معتقد است هیجان و امید فراوانی که در حال حاضر برخورد دهنده بزرگ هادرون را احاطه کرده است می تواند در صورت شکست آزمایش که احتمال آن در نظر افشار بسیار بالا است سرخوردگی غیر قابل وصفی را برای علم به وجود آورد.

افشار می گوید: قصد من تیشه زدن به ریشه برخورد دهنده بزرگ هادرون نیست. من تنها به شدت نگران این موضوع هستم که در صورت عدم موفقیت برای یافته ذرات بوزون هیگز چه اتفاقی خواهد افتاد. در حال حاضر مبلغ گزافی برای اطمینان از حضور این ذرات هزینه شده است و در صورتی که در نهایت نتوان آنها را یافت، مجادلات و تهمت زنی ها آغاز خواهد شد.

وی ادامه می دهد: من نمی گویم تنها حرف من درست است و بقیه در اشتباهند، تنها بر این باورم برای شکست در چنین آزمایش بزرگی نیز باید آمادگی کافی را داشت. باید برای خطا کردن و پیامدهای آن نیز آماده بود. به همین دلیل به نظر من باید گفتگوهایی برای یافتن جایگزینهای مناسب آغاز شود زیرا در صورت عدم موفقیت برخورد دهنده بزرگ هادرون، مدل استاندارد با شکست مواجه شده و در صورت شکست مدل استاندارد، چیزی برای انسان باقی نخواهد ماند.

افشار معتقد است آزمایش برخورد دهنده بزرگ هادرون برای جهان علم به مفهوم ریسک کردن تمامی اعتبار و دارایی های علمی است و به همین دلیل باید خود را برای هر پیامدی آماده کرد.